Zand

Een hobby van mij is het verzamelen van strandzand. Geen alledaagse verzameling, zult u zeggen. Dat klopt ook wel een beetje. Hoewel, bij mij in de flat sprak ik eens een buurman die ook zand (en steen en puin) verzamelde. Hij is archeoloog, en het zand dat hij verzamelde, kwam van plaatsen waar hij opgravingen gedaan had. Zo waren er dus in één flatgebouw al twee mensen die zand verzamelden. Een behoorlijk hoge dichtheid voor het gebied waarop het gebouw staat, want de buurman wist mij te vertellen dat hij in Nederland maar negen andere mensen kende die zand verzamelden.

Het zand van de buurman kwam dus van plaatsen waar hij opgravingen gedaan had. Mijn zand komt van stranden overal ter wereld, maar voorlopig alleen uit Europa. De enige voorwaarde die ik mezelf stel, is dat ik er zelf geweest moet zijn. Voorlopig bezit ik zand van zo'n twaalf plekken. Zand uit Frankrijk, Schotland, Engeland, Griekenland en Nederland. Zand van Plage Valentin bijvoorbeeld, in Bretagne. Dat is heel grof. Of zand uit St Ives in Cornwall, wat knalgeel is. Zand van de prachtigste plekken op aarde, met even prachtige namen, zoals de Silver Sands of Morar in Schotland, dat inderdaad zilverwit is.

Op één strand ben ik zelf wel geweest, in die zin voldoet het aan de aan mezelf gestelde voorwaarde, maar het zand van die plek kwam pas vele maanden later met de post naar mijn huisadres. Dat is het zand van Porthmellon Beach van de Isles of Scilly, die subtropische paradijsjes in het uiterste zuidwesten van Groot-Brittannië. Toen ik de lange bootreis, van wel drie uur, terug naar Penzance achter de rug had, kwam ik erachter dat ik mijn busje zand vergeten was. Het was daar ook zo warm! Misschien ligt het er nog, tussen het helmgras boven aan het strandje.
Een vrouw uit Penzance die wel eens op familiebezoek ging op de Scilly's, heeft het, in een ander busje, later alsnog naar me toe gestuurd, met een papier erbij, een certificaat van echtheid, dat het echt het zand is van dat betreffende strand. En ik kan het weten, want ik heb het zelf gezien, en het lijkt er precies op, dat zand: stoffijn en zilverwit.

Zo bewust gaat dat overigens niet, dat zand verzamelen. Niet van: kom, we gaan eens naar een strand hier of daar, een mooi strand wel natuurlijk, en we halen eens wat zand op dat we nog niet in huis hebben. Meestal denk je er pas aan als je er toevallig bent. Dus is het meer van: o ja, ik ben op een strand en ik verzamel zand, dus laat ik eens wat meepakken. Je neemt het mee in wat je voorhanden hebt, maar meestal heb je niets bij je en zoek je wat om het in te doen.

Zo stond mijn zand jarenlang zomaar in allerlei busjes bij elkaar. In elk busje een papiertje met vindplaats en datum. Jarenlang zocht ik namelijk naar glazen potjes om het zand in te doen. Die potjes moesten allemaal hetzelfde zijn en je moest ze goed kunnen afsluiten. Uiteindelijk heb ik iets gevonden, potjes die hermetisch zijn af te sluiten, met superlijm.

Ik kan met deze verzameling nog jaren vooruit, want er zijn op deze wereld zo veel zeeën en zo veel stranden met zo veel zand.