84

Vandaag is m'n moeder 84 geworden. Jarig gelijk met de ouwe koningin, die van voor Juliana nog. Dat zei ze altijd, dan hingen de vlaggen uit en hadden we allemaal sjerpen om en strikken in ons haar. En het was altijd warm.

Bramen plukken – Vroege herinneringen (3)

We gingen ook bramen plukken in de duinen. Dat was aan het einde van de zomer, als ze goed dik waren. Die noemden we besuikerd. Dan vielen ze bijna van de struiken af. We zochten een dal waar heel veel van die besuikerde bramen waren. Dan had je zo een emmer vol. We gingen dan met z'n allen in dat dal langs de hellingen plukken met allemaal een eigen bakje en zetten de emmer in het midden waar we dan die bakjes in leegden. Maar soms had je alleen maar eentjes of tweetjes of drietjes. Dan had zo'n braam maar een, twee of drie besjes. Dan ging het niet zo hard.

We gingen wel eens stiekem in de zeereep. Daar mocht je niet komen, maar daar stonden wel heel veel bramen. Je kon er de duinwachter tegenkomen. Dan moest je rennen en gauw weer over het prikkeldraad, want anders pikte die duinwachter je volle emmer in en had je voor niks al die bramen lopen zoeken.
De braamstruiken prikten ook altijd heel erg aan je vingers. Als de zon heel heet was, deed je een zakdoek op je hoofd, met knopen op de hoeken. Je kwam ook wel eens thuis van het bramen plukken en dan zat je broek helemaal vol met klitten aan de onderkant. Als je een meisje was met lang haar, had je soms klitten in je haar. Die gingen er heel moeilijk uit. Dan moest je het haar eruit knippen. Op het fietspad waren allemaal paarse vlekken, van bramen die uit de emmers gevallen waren.
Mijn moeder kookte sap van de bramen en die kreeg je dan de hele winter in de gele vla, maar dan moest je wel eerst je eten opeten.

Met dank aan Lenny Haasnoot voor de foto's.

Schoenen passen

'Hoe vindt u deze?'

Aan de overkant van de straat had je de schoenenzaak van Van den Berg. Met nog enkele andere middenstanders de enige katholieken in het dorp.* Maar het waren de overburen en aardige mensen. Zelf was ze een van de laatsten die nog in klederdracht liepen. Iemand moet gedacht hebben, dat gaan we fotograferen, in onze moderne zaak. En haar dochter moet ook mee.
Ze hadden er speciaal een fotograaf voor laten komen, Jaap van Duyn, uit de Princestraat. Wat zal het geweest zijn, jaren zeventig, tachtig.** Er hangen nog lang geen Crocs in het rek. Om van Uggs maar helemaal te zwijgen.

Links tante Agaath, in het midden mijn overgrootmoeder Pietje van Rijn.
Wie anderen zijn weet ik niet.

* Ik heb me eens laten vertellen dat er op een zeker moment in het hele, overwegend protestantse dorp maar vijf katholieke families waren. Dat was zelfs nog na de oorlog.
** De foto's zaten in een bruin mapje – die had je in die tijd – met de naam van de fotograaf in modern vormgegeven kleine letters en ook alle overige tekst in een schreefloos font zonder hoofdletters. Het telefoonnummer (alleen het abonneenummer) bestond nog uit vijf cijfers. Het kengetal, dat er niet bij staat, bestond eveneens uit vijf cijfers: 01718. Nu is dat 071 en bestaat het abonneenummer uit zeven cijfers. De kleur van de opdruk zal oorspronkelijk matgoud zijn geweest. De foto's in het mapje zijn gedrukt op mat papier met putjes. Modern voor die tijd, maar het maakt ze niet scherp.

Gedeelte van het fotomapje.